Biển Đông được quốc tế hóa tại Thượng đỉnh Đông Á Bali
: Tình huống thuận lợi cho Việt Nam
Toàn cảnh Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ngày
19/11/2011 tại Bali (Indonesia)
Reuters
Tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ngày
19/11/2011, vấn đề Biển Đông đã lại được ‘quốc tế hóa’, dưới
sự thúc đẩy của Mỹ, và bất chấp thái độ phản đối của Trung
Quốc. Theo phân tích của Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện
Quốc phòng Úc (Đại học New South Wales), đối với các nước Đông
Nam Á, đặc biệt Việt Nam, vốn đang bị Bắc Kinh lấn lướt. đây
là một xu thế có lợi, cần phải khéo léo tranh
thủ.
« Tôi không muốn thảo luận vấn đề đó tại
Hội nghị Thượng đỉnh. Tuy nhiên, một vài lãnh đạo đã nêu tên
Trung Quốc trong vấn đề đó. Không đáp trả những gì ta nhận thì
thật là bất lịch sự ». Đây là lời công nhận của Thủ tướng
Trung Quốc Ôn Gia Bảo với Tân Hoa Xã về sự kiện vấn đề Biển
Đông đã được nêu bật tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ngày
19/11/2011 ở Bali (Indonesia).
Đối với Bắc Kinh, việc hồ sơ Biển Đông được
quốc tế hóa tại một diễn đàn tập hợp 18 nước, trong đó có mặt
hầu như tất cả các cường quốc, có thể được xem là một thất bại
vì lẽ cho đến nay, Trung Quốc luôn luôn phản đối khả năng quốc
tế nhòm ngó vào tranh chấp vùng biển giữa họ với các nước nhỏ
trong khu vực.
Ngược lại, đối với Hoa Kỳ, đặc biệt là đối
với Tổng Thống Barack Obama, vốn đã kiên quyết nêu bật vấn đề
‘an ninh hàng hải’ trong vùng Biển Đông tại Hội nghị Thượng
đỉnh Đông Á đầu tiên mà ông tham dự, đây là một thành công rõ
rệt.
Cũng như vậy, đối với các quốc gia ASEAN, từ
Việt Nam, Philippines, cho đến Malaysia, Brunei, đang phải đối
phó với đòi hỏi chủ quyền rộng khắp của Trung Quốc ở vùng Biển
Đông, việc hồ sơ này được quốc tế hóa cho phép họ giảm bớt
được sức ép của Trung Quốc, vốn chỉ muốn giải quyết vấn đề một
cách song phương với từng nước để dễ bề thao
túng.
Bắc Kinh bị đẩy vào thế thủ tại Bali trên
hồ sơ Biển Đông
Điều đã được tất cả các quan sát viên công
nhận là tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á ở Bali, riêng trên hồ
sơ Biển Đông, Bắc Kinh hoàn toàn bi đẩy vào thế thủ. Lời cảnh
cáo do chính Thủ tướng Ôn Gia Bảo đưa ra chống lại việc nêu
vấn đề Biển Đông ra trước hội nghị Đông Á, cho rằng đấy không
phải là một diễn đàn thích hợp, hầu như chẳng được ai lắng
nghe. Lời đe dọa là các ‘thế lực bên ngoài’ – ám chỉ Mỹ -
không nên viện cớ xen vào Biển Đông cũng không có tác
dụng.
Thậm chí ngoài Tổng Thống Mỹ và nhiều lãnh
đạo ASEAN, còn có cả Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh lẫn Thủ
tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda gợi lên vấn đề Biển Đông, một
cách thẳng thừng như ông Singh trong cuộc gặp đồng nhiệm Trung
Quốc, hay một cách gián tiếp như ông Noda khi ông thúc đẩy vấn
đề bảo đảm ‘an ninh hàng hải’ trong hội nghị với các lãnh đạo
ASEAN. Phải nói thêm là tại Bali, khái niệm « an ninh hàng hải
» luôn luôn được hiểu là « hồ sơ Biển Đông ».
Thế thủ mà Trung Quốc bị đẩy vào ở Bali còn
phản ánh qua một sự kiện rất nhỏ : Ngoại trưởng Trung Quốc
Dương Khiết Trì đã từng dự trù một cuộc họp báo vào trưa ngày
19/11. Lời mời đã được thông báo cho các phóng viên có mặt ở
Bali. Thế nhưng sau đó cuộc họp báo đã bị hủy bỏ.
Ngay cả ngón đòn kinh tế mà Bắc Kinh thường
dùng để chiêu dụ các nước ASEAN cũng có dấu hiệu không thu hút
nhiều sự chú ý. Ngân khoản 10 tỷ đô la hỗ trợ cho ASEAN mà
Trung Quốc loan báo ngay tại hội nghị Bali, hầu như không mấy
được quan tâm, nhất là khi vào cùng một thời điểm, Thủ tướng
Nhật Bản cho biết là Tokyo cam kết chi ra khoảng 26 tỷ đô la
để giúp khối Đông Nam Á cải thiện hạ tầng cơ sở.
16 nước đề cập đến Biển Đông, ngoại trừ Cam Bốt và Miến Điện
Trong toàn cảnh như trên, vấn đề Biển Đông
đã được nêu bật như thế nào tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á
ngày 19/11 vừa qua ở Bali. Lẽ dĩ nhiên là các trao đổi giữa
các lãnh đạo không hề được công bố chính thức. Tuy nhiên, trên
chuyến bay về Mỹ, một quan chức Hoa Kỳ cao cấp, có mặt tại hội
nghị đã kể lại cho các nhà báo Mỹ tháp tùng theo Tổng thống
Obama diễn tiến cuộc tranh luận.
Theo lời kể được ghi lại trên trang Web của
Nhà Trắng, trong cuộc họp gần 2 tiếng đồng hồ, có tất cả 16
lãnh đạo, trong đó có Thủ tướng Ôn Gia Bảo đề cập trực tiếp
hay gián tiếp đến vấn đề Biển Đông. Thậm chí Ngoại trưởng Nga
cũng lên tiếng. Duy chỉ có các lãnh đạo Cam Bốt và Miến Điện
là không nói đến vấn đề này.
Theo nguồn tin trên, Tổng thống Mỹ Obama
không hề gọi là « vận động hành lang » để mớm ý cho các lãnh
đạo khác, mà các vị này đã tự động phát biểu. Mở màn nói thẳng
đến tranh chấp Biển Đông là Thủ tướng Singapore, Tổng thống
Philippines và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, tiếp theo
là đại diện của Malaysia, Thái Lan, Úc, Ấn Độ, Nga và
Indonesia.
Theo lời kể lại của quan chức Mỹ, thì các
lãnh đạo này đều nhấn mạnh trở lại rằng các tranh chấp chủ quyền ở Biển
Đông phải được giải quyết một cách đa phương. Chỉ sau
khi các nhà lãnh đạo khác đã lên tiếng thì Tổng thống Mỹ Obama mới phát biểu, tuyên bố ủng
hộ quan điểm của những người nói trước.
Tổng thống Mỹ lập luận rằng : « Dù chúng
tôi không phải là một nguyên đơn trong vụ tranh chấp Biển
Đông, dù chúng tôi không bênh vực bên nào, chúng tôi có lợi
ích mạnh mẽ trong việc duy trì an ninh hàng hải nói chung, và
trong việc giải quyết vấn đề Biển Đông nói riêng – với tư cách
là một cường quốc thường trú tại Thái Bình Dương, một quốc gia
hàng hải, một quốc gia thương mại, và một nước bảo đảm cho nền
an ninh trong khu vực Châu Á Thái Bình Dương
».
Chỉ sau khi ông Obama nói xong thì Thủ tướng
Ôn Gia Bảo mới trả lời. Theo lời quan chức chính phủ Mỹ kể lại
vụ việc, ông Ôn Gia Bảo chỉ
nhắc lại lời phản đối rằng Hội nghị thượng đỉnh Đông Á không
phải là nơi để thảo luận về vấn đề Biển Đông, và khẳng
định rằng Trung Quốc đi bỏ nhiều công sức để đảm bảo sao cho
các tuyến hàng hải được an toàn và tự do.
Đối với viên chức Mỹ, phản ứng Thủ tướng
Trung Quốc đáng chú ý ở lời lẽ hòa hoãn, không tràng giang đại
hải hay dùng đến những công thức quyết đoán thường thấy nơi
các lãnh đạo Trung Quốc, đặc biệt khi họ công khai phát
biểu.
Tuy nhiên, theo nguồn tin này, điều thú vị
không phải những gì ông Ôn Gia Bảo nói ra, mà là những gì ông
không nói, ví dụ như ông không nhắc lại quan điểm tranh chấp
phải được giải quyết song phương. Phải nói ngay là thiếu sót
kể trên trong tuyên bố của Thủ tướng Trung Quốc tại Bali đã
được hãng tin chính thức Tân Hoa Xã bổ khuyết sau đó, khi họ
cho biết là ông Ôn Gia Bảo đã tái khẳng định lập trường của
Trung Quốc. Chi tiết này cho thấy là dù không được Thủ tướng
của họ nói ra Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á, Trung Quốc vẫn
chống lại một giải pháp đa phương cho tranh chấp Biển
Đông.
Sau hết, Tổng thống Indonesia, trong tư cách
chủ tịch Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á Bali, một lần nữa đã lấy
lại micro để tổng kết như sâu : "Tôi có thể mô tả cuộc thảo luận
ngày hôm nay là tất cả chúng ta đã bàn thảo về Biển Đông một
cách rất xây dựng", và ông cho rằng tất cả các lãnh
đạo đã chứng tỏ là Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á có thể giúp cho
bộ quy tắc ứng xử (về Biển Đông) được tiến triển.
Tóm lại, có thể nói rằng là tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á
Bali, vấn đề Biển Đông đã lại được ‘quốc tế hóa’, dưới sự thúc
đẩy của Mỹ, và bất chấp thái độ phản đối của Trung
Quốc.
Giáo sư Carl Thayer : Xu thế quốc tế hóa
hồ sơ Biển Đông có lợi cho Việt Nam
Tác động của tình hình này có thể là gì ?
Liệu có thể buộc Trung Quốc thay đổi lập trường hay không ?
Vốn đã từng tranh thủ vai trò chủ tịch ASEAN của mình vào năm
ngoái để thúc đẩy việc quốc tế hóa hồ sơ Biển Đông, Việt Nam
có thể làm gì để tranh thủ được chuyển biến tích cực tại Bali
? Đây là một số vấn đề mà Giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện
Quốc phòng Úc (Đại học New South Wales), đã sẵn lòng phân tích
trong phần trả lời phỏng vấn dành riêng cho ban Việt ngữ
RFI.
RFI : Vấn đề Biển Đông đã được quốc
tế hóa tại Thượng đỉnh Đông Á bất chấp sự phản đối của Trung
Quốc. Ảnh hưởng sẽ như thế nào ?
THAYER : Khi Chủ tịch ASEAN, Tổng
thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono kết thúc Hội nghị
Thượng đỉnh Đông Á (EAS), ông tóm lược nội dung thảo luận bằng
cách ghi nhận rằng các vấn đề an ninh hàng hải là một đề mục
thích hợp với chương trình nghị sự của hội nghị.
Trong số 18 thành viên của Hội nghị
thượng đỉnh, 16 nước đã nêu lên vấn đề này. Trung Quốc nằm
trong số 16 nước đó và lập luận rằng Cấp cao Đông Á không phải
là một diễn đàn thích hợp.
Thượng đỉnh Đông Á đã không đề xuất bất
kỳ hành động nào (liên quan đến Biển Đông). Nhưng rõ ràng là
trước phản ứng đồng thuận trong khu vực, vốn cho rằng vấn đề
an ninh hàng hải – tức là Biển Đông – thuộc diện được quan tâm
rộng rãi, Trung Quốc sẽ phải điều chỉnh lập trường của họ, vốn
chỉ nhấn mạnh trên đàm phán song phương.
Vấn đề Biển Đông sẽ được nêu lên trong ba
diễn đàn riêng biệt :
1/ Các quốc gia thành viên ASEAN và Trung
Quốc sẽ thảo luận về các biện pháp cần ưu tiên tiến hành khi
họ thực hiện bản Hướng dẫn Thực hiện DOC đã đồng ý vào tháng
Bảy 2011. Trung Quốc sẽ tổ chức cuộc họp của một nhóm làm việc
vào năm tới.
2/ Hội nghị quan chức cấp cao của Hội
nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM +) đã nhất trí
về các điều khoản tham chiếu cho Nhóm Chuyên gia Hỗn hợp thuộc
tổ Công tác về An ninh Hàng hải (Joint Expert Working Group on
Maritime Security). Nhóm này do Australia và Malaysia đồng chủ
trì. Vấn đề là khi nhóm họp lần đầu tiên tại Hà Nội vào năm
2010, ADMM + đã đồng ý gặp nhau ba năm một lần. Cuộc họp sắp
tới do đó chỉ diễn ra vào năm 2013. Tháng Mười vừa qua, Hội
nghị quan chức cấp cao của Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN
mở rộng đã đồng ý thu ngắn thời gian giữa hai cuộc họp ADMM +
thành hai năm, nhưng chỉ sau hội nghị lần thứ hai vào năm 2013
mà thôi.
Tuy nhiên, từ nay đến đó, kết quả công
việc của Nhóm Chuyên gia Hàng hải (Maritime Expert Working
Group) có thể được báo cáo lên cho Hội nghị Quan chức Cấp cao
của Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM +).
3/ Các vấn đề an ninh hàng hải có thể
được nêu ra trước Diễn đàn An ninh Khu vực ASEAN ARF nhóm họp
hàng năm và cuộc họp giữa kỳ của Nhóm phụ trách an ninh trên
biển (Inter-Sessional Group on Maritime Security). Không một
nhóm nào trong số các này có quyền quyết
định.
Chủ nghĩa dân tộc tại Trung Quốc : nhân
tố khuấy động Biển Đông
RFI : Tại Thượng đỉnh Đông Á, Trung
Quốc như bị đẩy vào thế thủ, với tuyên bố chừng mực của Thủ
tướng Ôn Gia Bảo. Có thể giải thích sao về động thái này ?
Phải chăng đó chỉ là một bước lùi chiến thuật hay là Trung
Quốc thực sự đang xem xét lại chiến lược của họ trước sự kiện
họ bị hầu như tất cả mọi người phản đối ?
THAYER : Trung Quốc đã nhìn thấy
là hơn 14 năm cố gắng phát huy "khái niệm an ninh mới" và
chính sách an ninh đa phương của họ bị tổn thương nặng nề vì
khu vực đã phản ứng chống lại sự quyết đoán của Trung Quốc ở
Biển Đông trong những năm gần đây, và nhất là trong năm 2011.
Các dấu hiệu cho thấy là hầu hết các sự
cố trong vùng Biển Đông đều xuất phát từ sự cạnh tranh giữa
các cơ quan dân sự hữu trách ở các cấp độ khác nhau của chính
phủ, cộng với các chính quyền địa phương và các công ty dầu
hỏa của Trung Quốc.
Khi nhận thức được đầy đủ về các tổn hại
đã gây ra, Bắc Kinh đã nhanh chóng làm dịu tình hình. Trung
Quốc thỏa thuận với các thành viên ASEAN trên bản Hướng dẫn
Thực hiện DOC. Trung Quốc tiếp đón Tổng thống Philippines
Aquino và Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú
Trọng.
Trung Quốc bị buộc phải phản ứng một cách
khá nhẹ nhàng bởi vì hành động của họ đã thúc đẩy các nước
trong khu vực quay sang tìm kiếm sự đảm bảo từ Hoa Kỳ, và đã
khiến các cường quốc lớn trong vùng - Mỹ, Nhật Bản, Úc và Ấn
Độ - phản ứng lại một cách cứng rắn hơn.
Hiện nay, trong bối cảnh sắp đến Đại hội
thứ 18 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, với việc chuyển giao
quyền lực trong giới lãnh đạo, đã xuất hiện mối lo ngại là xu
hướng dân tộc chủ nghĩa cực đoan tại Trung Quốc có thể lấn
lướt đường lối ngoại giao thận trọng, và lại làm tăng căng
thẳng trong vùng Biển Đông.
Trung Quốc vẫn chưa từ bỏ "quyền lịch sử"
và "chủ quyền không thể chối cãi" của họ trên 80% vùng Biển
Đông. Khi chủ nghĩa dân tộc thái quá kết hợp với đà tăng cường
quân sự và những mối bức xúc về sự toàn vẹn lãnh thổ, hệ quả
sẽ là một yếu tố không ổn định cho an ninh khu
vực.
RFI : Làm thế nào để giải thích sự
thành công của Mỹ và Tổng Thống Barack Obama lần này ? Liệu
thành công đó có kéo dài hay không ?
THAYER : Tổng thống Obama đã tích
lũy được một số thành công. Chính quyền của ông đã ký Hiệp ước
Thân thiện và Hợp tác ASEAN, và bổ nhiệm một đại diện thường
trực bên cạnh Ban Thư ký ASEAN. Ngoại trưởng Hillary Clinton
đã đáp ứng những mối quan ngại của các nước Đông Nam Á trên
lục địa bằng cách tung ra Sáng kiến Hạ Mekong (Lower Mekong
Initiative). Bà cũng là người thường xuyên lui tới khu vực và
đã tham dự tất cả các cuộc họp ARF. Tổng thống Obama đã đề
nghị và được thu nhận làm thành viên Hội nghị Thượng đỉnh Đông
Á, và ông đồng thời đã chủ trì 3 cuộc họp thượng đỉnh với
ASEAN.
Mỹ dường như đã giải quyết được vấn đề
hóc búa là Miến Điện bằng cách cử Ngoại trưởng Clinton đến tận
nơi để đánh giá các cải cách chính trị tích cực gần đây tại
Miến Điện. Điều đó có nghĩa là Hoa Kỳ không còn mâu thuẫn với
các nước thành viên ASEAN, vốn đã công nhận tính chính đáng
của tân chính phủ Miến Điện. Chính tình hình Miến Điện đã phá
hoại các nỗ lực của cựu Tổng thống Bush, muốn triệu tập một
cuộc họp giữa các lãnh đạo ASEAN và Mỹ tại trang trại của ông
ở Crawford, Texas. Khi Hoa Kỳ cho biết là Miến Điện sẽ không
được hoan nghênh, ASEAN đã từ chối tham
dự.
Tổng thống Obama cũng đã đảm bảo rằng Hoa
Kỳ sẽ đổi mới cam kết dấn thân vào khu vực. Ngân sách quốc
phòng cho vùng châu Á-Thái Bình Dương sẽ được bảo vệ, không bị
việc cắt giảm ngân sách quốc phòng Mỹ ảnh hưởng. Hoa Kỳ cũng
đã tiến hành một số bước khác như đưa loại tàu chiến mới
Littoral Combat Ships qua đồn trú tại Singapore, và khởi động
kế hoạch đưa Thủy quân lục chiến Mỹ đến các cơ sở huấn luyện
gần Darwin ở miền bắc Úc.
Quan trọng nhất là Tổng thống Obama đã
khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN, và nhấn mạnh rằng Hoa
Kỳ muốn Trung Quốc cùng tham gia.
Trên hồ sơ Biển Đông, Obama đã không
cường điệu vai trò của Mỹ. Hoa Kỳ không bênh vực bên nào trong
vấn đề tranh chấp lãnh thổ, nhưng không tán đồng việc sử dụng
võ lực và đe dọa dùng võ lực. Mỹ ủng hộ luật pháp quốc tế,
trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển, bao gồm
quyền tự do và an toàn qua lại trên biển và trên không. Mọi
nước đều phụ thuộc vào điều kiện tiên quyết là hàng xuất và
nhập khẩu phải được lưu thông an toàn trên Biển
Đông.
Cần phải tìm giải pháp cho tình hình
ASEAN bị chia rẽ
RFI : Việt Nam có thể hưởng được
những lợi ích gì từ kết quả này ?
THAYER : Việt Nam đã nhận thức
được rằng chiến lược ba hướng - (1) đấu tranh và hợp tác với
các nước lớn, (2) làm bản lề giữa Bắc Kinh và Washington, và
(3) chính sách đối ngoại đa phương – đã giúp họ huy động được
sự hỗ trợ từ bên ngoài trong giao thiệp với Trung Quốc. Việt
Nam cũng đã học được rằng cách thúc đẩy tốt nhất lợi ích của
mình là để cho Philippines tiến công trên vấn đề Biển
Đông.
Về đấu tranh và hợp tác, Việt Nam đã học
được cách đứng lên chống lại Trung Quốc, rồi sau đó tìm kiếm
sự hợp tác để tránh không cho vấn đề Biển Đông thống trị các
mối quan hệ song phương. Kháng lại Trung Quốc cũng bao gồm
việc tăng cường năng năng lực hải quân và không quân còn khiêm
tốn bằng chiến lược chống tiếp cận anti-access/area-denial
riêng của mình.
Với tư cách là bản lề giữa Mỹ và Trung
Quốc, Việt Nam có thể xoáy trên các lợi ích cụ thể của Trung
Quốc và Hoa Kỳ để thu lợi cho mình. Không ai có thể buộc Việt
Nam nghiêng hẳn về phía này hay phía kia.
Còn chính sách ngoại giao đa phương cho
phép Việt Nam lôi kéo thêm các nước khác vào cuộc : Nhật Bản,
Úc, Hàn Quốc, Pháp, Vương quốc Anh.
Việt Nam cũng đã nhận thức được rằng khối
ASEAN bị chia rẽ. Cam Bốt và Miến Điện rõ ràng là không bao
giờ nêu lên vấn đề an ninh hàng hải hoặc các vấn đề Biển Đông
tại các diễn đàn đa quốc gia. Một số quốc gia ASEAN muốn để
cho Việt Nam và Philippines một mình tiến vào hang hùm và đừng
lôi kéo họ vào một cuộc xung đột với Trung Quốc. Điều đó có
nghĩa là bất kỳ một bộ luật ứng xử nào giữa các nước thành
viên ASEAN với Trung Quốc đều sẽ không có uy lực.
Trong
thực tế, áp lực của Trung Quốc đã ngăn không cho ASEAN tiến
tới một lập trường chung. Đây là một tình trạng đáng
buồn vào lúc các nước Đông Nam Á đang hướng tới việc tuyên bố
mình là Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.
Một bộ luật ứng xử cho toàn bộ vùng biển
Đông Nam Á
RFI : Việt Nam có thể làm gì để
tranh thủ được xu hướng tích cực tại Thượng đỉnh Đông Á
?
THAYER : Dù về cơ bản Biển Đông là
một vấn đề giữa Trung Quốc và 4 nước Đông Nam Á, thế nhưng
Philippines và Việt Nam lại đang ở phía tiền tuyến trong việc
đối phó với Trung Quốc. Trong khi đó thì Malaysia và Brunei
lại tìm cách tránh can dự trực tiếp. Việt Nam phải dành nhiều
công sức để thay đổi cách tiếp cận của các thành viên ASEAN
đối với Trung Quốc. Việt Nam cần thúc đẩy một bộ luật ứng xử
cho toàn bộ vùng biển Đông Nam Á (Code of Conduct for
Southeast Asia’s Maritime Domain).
Phương pháp đó sẽ nhằm mục tiêu chỉnh đốn
ngôi nhà ASEAN bằng cách giải quyết các vấn đề hàng hải khác
nhau giữa các nước Đông Nam Á sao cho phù hợp với luật pháp
quốc tế, trong đó có UNCLOS. Thái Lan và Cam Bốt vẫn chưa giải
quyết được tranh chấp tài nguyên trong Vịnh Thái Lan. Trong
thực tế, Thái Lan đã rút khỏi một thỏa thuận trước đây khi
đụng độ đã nổ ra trên biên giới đất liền. Indonesia có ranh
giới trên biển chưa được giải quyết với các nước láng giềng.
Cả Philippines và Việt Nam đều có tuyên bố chủ quyền chồng
chéo ở Biển Đông. Một số đòi hỏi này đã dựa trên những đường
cơ sở phóng đại.
Tóm lại, an ninh của toàn vùng biển Đông
Nam Á - không chỉ đơn thuần là Biển Đông - phải được xử lý một
cách toàn diện. Tất cả các thành viên ASEAN cần làm việc để
giải quyết tranh chấp theo quy định của luật pháp quốc tế. Một
bộ Quy tắc ứng xử cho toàn bộ vùng biển Đông Nam Á có thể bao
hàm một nghị định thư cho phép bên ngoài tham gia và chấp nhận
các quy định của văn kiện này. Một cách tiếp cận như vậy sẽ
tăng cường sự thống nhất và gắn kết của ASEAN, cũng như khả
năng đối phó với Trung Quốc.
RFI : Thành thật cảm ơn Giáo sư Carl
Thayer
No comments:
Post a Comment