Phần 1
Năm 1963, sau khi người ta giết ông Ngô Đình Diệm thì chính trị Miền Nam Việt Nam bị loạn bởi vì các nhân vật cầm quyền sau đó không đủ uy tín để lãnh đạo đất nước. Các nhân vật này không phải là một minh chủ do dân chúng lựa chọn. Trước đây ông Ngô Đình Diệm được chấp nhận làm minh chủ bởi vì ngoài ông không có ai có uy tín hơn. Còn những lãnh tụ sau Ngô Đình Diệm bị dân chúng loại bỏ bởi vì họ không có thành tích chứng minh bản lĩnh của họ. Trái lại thành tích của họ lại là thành tích phản bội, thành tích dùng bạo lực để đoạt chính quyền, thành tích tự phong mình làm lãnh tụ chứ không được dân chúng tôn lên. Với những thành tích như vậy thì dĩ nhiên không có ai đủ điều kiện làm minh chủ. Đưa tới tình trạng người này không phục người kia, rồi mạnh ai nấy muốn làm minh chủ bằng vũ lực thì làm.
Rất nhiều cuộc đảo chánh và phản đảo chánh đã xảy ra, giống như loạn 12 sứ quân thời Đinh Bộ Lĩnh. Cuối cùng thì quyền lực gom vào tay của một sứ quân mạnh nhất trong đám, đó là ông Nguyễn Văn Thiệu. Ông này có tham gia lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy rằng ông ta chủ tâm lật Ngô Đình Diệm để lên thay thế Ngô Đình Diệm. Một thời gian dài sau đó ông ta đứng tránh xa chuyện tranh giành quyền lực. Tuy nhiên giữa lúc lộn xộn, các tướng lãnh đồng lòng bầu ra một người lãnh đạo tập thể các tướng lãnh để ổn định tình thế. Do đó ông Thiệu mới trở thành Chủ tịch Hội đồng Tướng lãnh nhằm chấm dứt tình trạng dùng súng đạn để tranh quyền; và dẹp nạn kiêu binh, tức là nạn những thế lực chính trị từng góp công trong việc làm cho chế độ Ngô Đình Diệm bị sụp đổ, đó là nhóm “Phật Giáo Tranh Đấu” của nhà sư Thích Trí Quang. Nhà sư này muốn mình trở thành một lãnh tụ tinh thần của quốc gia cho nên ông ta không vừa ý bất cứ một lãnh tụ chính trị nào. Ông muốn người lãnh đạo quốc gia phải là người của ông. Để chứng tỏ quyền lực của mình, ông chỉ huy nhóm sinh viên kiêu binh biểu tình đạp đổ bất cứ chính phủ nào mà ông không vừa ý.
Đến nông nỗi đó thì nhóm chịu trách nhiệm trong vụ lật đổ ông Ngô Đình Diệm phải ra tay ổn định tình thế bằng cách đưa một người trong nhóm tướng lãnh ra nắm chính quyền. Do đó Hội đồng Tướng lãnh được biến thành Ủy Ban Lãnh Đạo Quốc Gia. Và chính phủ do Tướng Nguyễn Cao Kỳ làm Thủ tướng được đặt tên là Ủy Ban Hành Pháp Trung Ương. Sau đó thì Tướng Kỳ thành công trong việc điều hành quốc gia và trấn áp được thế lực chính trị của nhà sư Thích Trí Quang. Tuy nhiên dân chúng cũng không chấp nhận chuyện quân đội nắm chính quyền, họ đòi hỏi phải trả chính quyền về cho dân sự.
Nhưng khi có cuộc bầu cử trả quyền về cho dân sự thì dân chúng Miền Nam biết rằng chỉ có những nhân vật xuất thân trong hàng tướng lãnh trong quân đội mới đủ khả năng ổn định tình thế lâu dài. Nhất là lúc đó quân Cọng sản đang đánh mạnh và quân đội Hoa Kỳ đã vào tham chiến tại Việt Nam với quân số còn đông hơn là quân đội VNCH. Vì vậy cần phải có một chính phủ mạnh về
thế lực cũng như về vũ lực. Việc phải tới là nhân dân Việt Nam quyết định phải chọn một tướng lãnh làm người lãnh đạo quốc gia và ông này sẽ ra khỏi Quân đội một khi ông ta trở thành Tổng thống. Dĩ nhiên là dân chúng không rõ ông tướng nào là “bảnh” nhất trong các ông tướng. Nhưng họ tin rằng nhóm tướng lãnh sẽ tự cử ra vị tướng nào có uy tín nhất trong nhóm của họ. Và rồi nhóm tướng lãnh đã đề cử Tướng Nguyễn Văn Thiệu.
Theo tiết lộ của nhiều người trong cuộc thì có một sự tranh cãi trong cuộc họp Hội Đồng Tướng Lãnh. Tướng Kỳ muốn được Quân đội đề cử nhưng Tướng Thiệu không đồng ý và ông ta lại muốn Quân đội đề cử cá nhân ông ta. Rốt cuộc thì các tướng lãnh đồng ý cử Tướng Thiệu. Hồi ký của Tướng Kỳ cho biết là ông ta quyết định nhường cho ông Thiệu trong một giây phút yếu lòng. Như vậy quyết định chọn Tướng Thiệu không phải là kết quả của cuộc tranh chấp quyền lực giữa hai ông tướng, mà chỉ là kết quả của một cuộc hội ý cùng nhau lo việc quốc gia. Và chuyện căng nhau giữa hai ông tướng chẳng qua là vì ông này cho ông kia không đủ khả năng bằng mình.
Thế thì ông Thiệu không phải là minh chủ của nhân dân Miền Nam. Rõ ràng ông ta là người của thời cuộc, không phải do dân chúng tôn lên. Nói cho đúng ra là dân chúng đã giao cho ông ta làm Tổng Thống chứ không phải tôn ông ta lên làm Tổng Thống. Có thể tài cán ông ta không bằng ai, đạo đức của ông ta không thuyết phục được ai; nhưng ông ta là người duy nhất đáp ứng được yêu cầu của tình thế. Và ông ta không có hô hào gì cũng như không có hứa hẹn gì, không đưa ra một đường hướng hay chủ thuyết nào. Lúc nhận nhiệm vụ lãnh đạo đất nước ông chỉ biết hứa là ông sẽ làm hết khả năng và nhiệt huyết của ông.
Thế nhưng sau này lịch sử lại quật ngược trở lại, đòi hỏi lẽ ra ông ta phải như thế này, phải như thế kia. Ông ta là minh chủ thì ông ta phải sáng suốt, phải đạo đức, phải quân tử, phải biết đối phó với Cọng sản như thế này, phải đối phó với Hoa Kỳ như thế kia, phải đối phó với ông Thích Trí Quang như thế nọ, phải đối xử với tướng này, tá nọ ra làm sao. Tất cả những đòi hỏi này là quá đáng bởi vì người ta chỉ nêu ra sau khi mọi chuyện đã xảy ra rồi, đó không phải là những giao hẹn trước khi người ta mời ông ông ta làm Tổng thống. Và ông Thiệu không hề hứa lèo hứa cuội gì với ai cả. Khả năng ông ta tới đâu thì ông ta làm tới đó, đạo đức của ông ta ra sao thì ông ta làm như vậy. Ông ta không tự phong cho mình là người lãnh đạo dân tộc, ông ta cũng không hề tự xưng là cha già của dân tộc, ông ta cũng không tự khoe mình là đệ tử của Khổng Tử để kêu gọi người dân ủng hộ mình. Nghĩa là ông không có bịp một ai cả. Trái lại, mặc dầu ông không nói ra nhưng hành vi của ông cho thấy ông là người trọng nghĩa và trọng chữ tín. Suốt thời gian lãnh đạo đất nước ông đã làm hết khả năng mà ông có được; nhất là những năm sau cùng mái tóc của ông ta bạc đi nhanh chóng so với tuổi tác của ông ta; chứng tỏ ông ta không sung sướng gì trong nhiệm vụ điều hành đất nước.
Riêng về đạo đức cá nhân của Tướng Thiệu thì trong hồi ký của ông Trương Như Tảng có một câu chuyện hé lộ cho thấy tư cách đạo đức cá nhân của Tướng Thiệu. Đó là năm 1967 ông Trương Như Tảng bị bắt với tất cả bằng
chứng hoạt động gián điệp cho CSVN. Nhưng sau đó thì CSVN điều đình với các giới chức tình báo Hoa Kỳ để trao đổi ông Trương Như Tảng với một điệp viên khác của Hoa Kỳ đang bị CSVN bắt giữ. Từ đó ông Tảng ở luôn trong rừng và giữ chức vụ Bộ trưởng trong nội các của Mặt trận Giải Phóng Miền Nam. Biến cố đột ngột này khiến cho người con gái của ông Tảng đang học nội trú tại Đà Lạt lâm vào cảnh bơ vơ vì không có ai tiếp tục chu cấp cho sự học cũng như sự sống của cô. Nhưng may có một người bạn học là con gái của Tướng Thiệu đã kể chuyện này cho gia đình và bà Thiệu đã tiếp tục chu cấp cho cô gái ăn học; sau đó đón cô về sống trong dinh Độc Lập rồi cho đi du học tại Hoa Kỳ cho tới năm 1975. Khi Tướng Thiệu qua đời thì cô gái này về chịu tang Tướng Thiệu với danh nghĩa là nghĩa nữ của ông. Câu chuyện cảm động này không hề được dư luận biết đến cho tới khi ông Trương Như Tảng kể lại trong hồi ký. Có lẽ đây là câu chuyện duy nhất để người đời có thể thấy một góc riêng tư về đạo đức của Tướng Thiệu. Sau năm 1975 có rất nhiều kẻ đã to họng nguyền rủa Tướng Thiệu về hành động chính trị của ông nhưng tuyệt nhiên không thấy có một chê trách nào về tư cách đạo đức cá nhân của ông, cho dù là các lời tố cáo phong phanh, mơ hồ.
Có người chê trách Tướng Thiệu là làm Tổng thống dở, nhưng họ không nói được là làm như thế nào mới hay, và ai là người có thể làm hay hơn ông Thiệu. Nếu lúc đó có người giỏi hơn ông Thiệu và chịu đứng ra lãnh đạo quốc gia nhưng ông Thiệu không chịu nhường chức cho người đó thì ngày nay người ta có quyền trách ông. Nhưng đằng này so lại với những nhân vật mà nhân dân Việt Nam có thể lựa chọn thì ông ta là người có khả năng vượt hẳn những người kia. Thực vậy , nếu lúc đó mà quyền lực của đất nước rơi vào tay các ông Dương Văn Minh, Nguyễn Khánh, Nguyễn Cao Kỳ, Trần Thiện Khiêm, Trần Văn Hương, Phan Khắc Sửu, Phan Quang Đán, Phan Huy Quát, Thích Trí Quang, Thích Thiện Minh... thì những vị này chỉ làm tệ hơn chứ không thể nào tốt hơn.
( Đoạn trên đây trích trong tác phẩm Bối Cảnh Lịch Sử Chính Trị Việt Nam Cận Đại và Hiện Đại, Quyển hạ, trang 449b ).
Bùi Anh Trinh
No comments:
Post a Comment